De eerste programmabegroting van dit nieuwe college heeft als titel “Duurzaam vooruit”. Als Christelijke partij spreekt deze titel ons aan. Vooral het woord “Duurzaam” spreekt ons aan omdat wij er in geloven dat God mensen heeft geroepen om zich om Zijn schepping te bekommeren. Wij hebben de taak om zorgvuldig om te gaan met de schepping. De ChristenUnie wil dat ook de volgende generaties kunnen genieten van de grootsheid van Gods schepping. Daarom willen wij ook een schone en groene leefomgeving. Een groene en schone omgeving bevordert de leefbaarheid en is ook belangrijk voor de gezondheid van onze inwoners.

Naast de hoofdtitel heeft de programmabegroting ook een ondertitel, “Iedereen doet mee”. De ChristenUnie vindt dat iedereen die mee kan doen, ook mee moet doen. Wel vragen wij aandacht voor de mensen die, om uiteenlopende redenen, tijdelijk of helemaal niet (meer) mee kunnen doen. We vragen de gemeente zich extra in te spannen om er voor te zorgen dat mensen weer mee kunnen doen. Maar ook mensen die, bijvoorbeeld vanwege een fysieke beperking, niet in staat zijn mee te doen horen er, wat de ChristenUnie betreft, volwaardig bij. We moeten voorkomen dat mensen die (schijnbaar) niet meedoen ook niet mee tellen. Er mag binnen onze gemeente geen breuklijn ontstaan tussen zij die (schijnbaar) meedoen en zij die (schijnbaar) niet meedoen. De ChristenUnie vindt dat in elke samenleving mensen in essentie van elkaar afhankelijk zijn. Juist in de zorg voor elkaar komen mensen in de samenleving tot hun recht. De boodschap van de overheid aan de samenleving moet niet zijn: wordt eens minder afhankelijk. Maar moet zijn: hoe kunnen wij dienstbaar zijn aan de zorg die u elkaar geeft. De overheid is er om recht te doen én om te zorgen voor wie niet gezorgd wordt.

Vitale dorpen

We leven in een prachtige gemeente: vitaal, sociaal en bedrijvig. We prijzen ons gelukkig dat het op elkaar betrokken zijn, de gemeenschapszin, springlevend is. Als er iets is, ben je er voor elkaar. Of het nu mantelzorg of vrijwilligerswerk is, veel inwoners staan klaar wanneer er iets moet gebeuren. De vele vrijwilligers zijn het fundament van een vitale gemeente. De ChristenUnie roept daarom het college op om al zijn creativiteit te gebruiken om deze vrijwilligers optimaal te faciliteren. Als gemeentebestuur zorgen we voor goede kaders en proberen bewonersinitiatieven te faciliteren. Helaas gaat dat soms ook met teleurstellingen gepaard omdat er keuzes gemaakt moeten worden. Recent is rond de centrumontwikkeling in Maasland een besluit genomen waar de betrokken initiatiefgroepen teleurgesteld over zijn. Wij vragen het college te blijven zoeken naar breed draagvlak voor de, door de gemeenteraad goedgekeurde, ingezette koers.

Veiligheid

We leven in de gemeente Midden-Delfland in een relatief veilige omgeving. Toch zijn er ook zorgen bij onze inwoners. De afgelopen zomer zijn er veel inbraken geweest in Den Hoorn. Naast de materiële schade hebben inbraken een grote impact op het veiligheidsgevoel van mensen. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente naast de inzet op preventie er ook alles aan doet om de daders in de kraag te vatten. Ook verschijnen in de (landelijke) media helaas minder positieve berichten over veiligheid in naburige gemeenten. Denk maar aan de dodelijke schietincidenten in de gemeente Delft. Uiteraard wordt deze berichtgeving ook door de inwoners van onze gemeente gevolgd. Dit kan van invloed zijn op het gevoel van veiligheid. In de begroting worden op pagina 24 enkele doelen opgesomd. Onduidelijk is welke acties het college concreet voor ogen heeft om deze doelen te bereiken.

Kan het college hier meer inzicht in geven?

Beheer, Verkeer en Milieu

De ChristenUnie is positief over de wijze waarop de openbare ruimte wordt beheerd en de klantvriendelijke wijze waarop meldingen van burgers worden afgehandeld. De leefbaarheid binnen onze gemeente staat onder druk door de toename van het verkeer, toekomstige verbreding van de A4 en de realisatie van de Blankenburgtunnel. De ChristenUnie ondersteunt daarom de plannen om het gebruik van de wegen in Midden Delfland voor doorgaand verkeer te ontmoedigen en is voorstander van het stimuleren van openbaar vervoer en de fiets.

 De verkeerssituatie en de verkeersveiligheid rond de Maassluisseweg/Oude Veiling baart ons zorgen. In de begroting staat voor 2019 een bedrag van €400.000 opgenomen voor korte termijn maatregelen. Deze maatregelen zijn vooral bedoeld om de verkeersveiligheid van met name het niet gemotoriseerd verkeer te verbeteren. Deze maatregelen juichen wij toe en dringen aan op spoedige realisatie. Daarnaast is in de begroting een bedrag van €25.000 opgenomen voor onderzoek naar een duurzame oplossing op midden lange termijn. In antwoord op een technische vraag geeft het college aan dat de gemeente Maassluis meebetaalt aan het onderzoek. Wij gaan er van uit dat het onderzoek moet leiden tot een voorstel voor een vlotte en veilige afhandeling van het verkeer op de Maassluisseweg/ Oude Veiling van en naar de A20. Wat de ChristenUnie betreft is het ontmoedigen van het verkeer vanuit en naar Maassluis een serieuze oplossingsrichting die meegenomen moet worden in het onderzoek. 

Is er sprake van een evenredige bijdrage van de gemeente Maassluis aan het onderzoek? Is er al (gezamenlijk) nagedacht over de exacte onderzoeksvraag? Is het college het met ons eens dat het ontmoedigen van het verkeer vanuit en naar Maassluis een serieuze oplossingsrichting is die meegenomen moet worden in het onderzoek? 

 Op het vlak van energie is een ambitieuze visie op papier gezet. Het is nu zaak om deze plannen handen en voeten te geven.

Jeugdzorg en onderwijs

Voor het programma onderwijs is als beleidsdoel geformuleerd: “Passend onderwijs voor alle jongeren”. Uiteraard kunnen wij dit doel onderschrijven. In de praktijk blijkt dit echter geen eenvoudige opgave. Hoewel de scholen hun uiterste best doen, blijkt het toch een lastige opgave om alle jongeren onderwijs te bieden die aansluit op hun behoeften. Daarom willen we meer inspanning om onderwijs in de volle breedte passend te krijgen. De gemeente is hier mede verantwoordelijk voor. Door de jeugdzorg te decentraliseren heeft het Rijk het vertrouwen uitgesproken in de gemeenten dat zij samen met de jeugdzorgaanbieders de jeugdhulp kunnen organiseren. In samenwerking met het onderwijsveld (oa de samenwerkingsverbanden passend onderwijs) en andere zorgaanbieders moeten de kinderen die het nodig hebben effectief passende (onderwijs-)ondersteuning krijgen. Voor onze gemeente wordt 2019 op het gebied van de jeugdzorg een hectisch jaar. Het is het voorbereidingsjaar voor de nieuwe inkoopstrategie die in 2020 moet ingaan. Tegelijkertijd gaat het gewone werk wel door. We gaan verbouwen terwijl de winkel open moet blijven. Dit zal veel vergen van het ambtelijk apparaat. Voor de ChristenUnie is het belangrijk dat ouders en kinderen op het juiste moment over de juiste zorg kunnen beschikken. Zo licht of zo zwaar als dat nodig is. Bij het maken van keuzes moeten niet de budgetten, maar het kind en de hulpvraag centraal staan.

Kan het college garanderen dat het ambtelijk apparaat in 2019 in kwalitatief en kwantitatief opzicht in staat is deze opdracht uit te voeren?

Sociaal domein en Welzijn

Op het sociaal domein gaat er binnen onze gemeente veel goed. Daar zijn wij uiteraard blij mee. Dat betekent echter niet dat we achterover kunnen leunen: steeds weer moeten we op zoek naar de barrières die geslecht moeten worden. Barrières die er voor zorgen dat mensen niet mee (kunnen) doen en daardoor het gevoel hebben niet mee te tellen. Barrières zoals gebrekkige integratie, eenzaamheid en verslaving. Een goede integratie is van levensbelang. We mogen ons gelukkig prijzen met initiatieven vanuit de samenleving. Veel inwoners zetten zich als vrijwilligers in om nieuwkomers wegwijs te maken binnen onze gemeente. Voor de overheid is het de taak om statushouders te ondersteunen in hun integratie met taalonderwijs op niveau en met begeleiding naar passend werk.

Eenzaamheid is een sluimerend probleem binnen onze gemeente. Volgens de Gemeentelijke monitor Sociaal Domein neemt het aantal mensen in onze gemeente dat zich eenzaam voelt toe. De ChristenUnie dringt bij het college aan op actie om eenzaamheid onder onze inwoners te verhelpen. De toename van eenzaamheid kan er namelijk toe leiden dat meer inwoners niet meer mee zullen doen. Ook kan eenzaamheid leiden tot (alcohol) verslaving. De ChristenUnie vraagt het college om in samenwerking met scholen, (sport)verenigingen en de lokale horeca actie te ondernemen om overmatig alcoholgebruik tegen te gaan. Uit cijfers van de GGD blijkt dat in Midden-Delfland het percentage jongeren met overmatig alcoholgebruik hoger is dan het landelijk gemiddelde. Ook beginnen veel jongeren op jonge leeftijd met hun eerste biertje. Daarom pleiten wij er voor om al op de basisscholen gerichte voorlichting te geven over de risico’s van overmatig alcoholgebruik. In antwoord op een technische vraag van de ChristenUnie geeft het college aan dat eerder de werkgroep genotmiddelenpreventie is ingesteld.

Is de eerder ingestelde werkgroep genotmiddelenpreventie nog actief? Is deze werkgroep ook in overleg getreden met de basisscholen in Midden-Delfland om te komen tot gerichte voorlichting over de risico’s van overmatig alcoholgebruik? Kan het college aangeven welke prestatieafspraken er zijn gemaakt met de Brijder stichting en wat de resultaten tot nog toe zijn?

Economische zaken

Een sterke economie is een randvoorwaarde en een middel om andere doelen te realiseren. Als ChristenUnie juichen we de lijn van het college toe om duurzame initiatieven van ondernemers te ondersteunen. Belangrijk punt vinden wij de promotie van onze streekproducten. We roepen het college op actief mee te helpen aan initiatieven om de logistiek rond de afzet van deze producten verder te verbeteren. Ook vragen wij het college actief mee te werken aan de promotie van onze gemeente als gebied waar de recreant tot rust kan komen en van de natuur kan genieten.

 Een goed draaiende agrarische sector is niet alleen een belangrijke economische pijler binnen onze gemeente maar is ook een van de voorwaarden voor het open houden van ons gebied en daarmee van het voortbestaan van deze gemeente. Jonge boeren en tuinders verdienen dan ook een goede toekomst. Voor de boeren is het belangrijk dat hun bedrijven bereikbaar blijven. De ChristenUnie ondersteunt daarom de voorgenomen inspanning van het college om de problemen op de N468 op te lossen.

Kan het college aangeven wanneer de raad een voorstel voor een mogelijke oplossing kan verwachten?

Ruimtelijke ordening en Volkshuisvesting

Belangrijke doelstelling van het programma onderdeel volkshuisvesting is dat er voldoende aanbod aan betaalbare woningen is in de drie dorpen. Uiteraard dient het aanbod afgestemd te zijn op de behoeften. De behoefte aan bepaalde typen woningen kan per doelgroep (starters, gezinnen, ouderen, etc) en per dorp verschillen. Zo is bijvoorbeeld in Schipluiden de behoefte aan goede en betaalbare woningen voor starters en gezinnen met jonge kinderen groot. Belangrijk uitgangspunt voor de ChristenUnie is dat iedereen die in de gemeente wil blijven wonen er ook kan blijven wonen. Naast de beperkte mogelijkheden voor nieuwbouw is het bevorderen van de doorstroming op de woningmarkt een mogelijkheid.

Welke concrete mogelijkheden heeft de gemeente om de doorstroming te bevorderen en hoe groot schat het college het effect op de woningaanbod in? Is er al zicht welke kant het opgaat met de nieuwe huisvestingsverordening die per 1 juli 2019 moet ingaan? Krijgen wij meer vrijheid bij de toewijzing van vrijkomende woningen aan onze inwoners?

Het komende jaar wordt door de gemeente gewerkt aan de omgevingsvisie in het kader van de nieuwe Omgevingswet. Voor de ChristenUnie zijn in deze visie het behoud van het groene karakter van de gemeente en de transitie naar een duurzame samenleving belangrijk.

Financiën

De ChristenUnie vindt het belangrijk dat de kosten van de lokale heffingen niet stijgen. De tarieven blijven in de begroting gelijk, maar in de begroting wordt uitgegaan van een stijging van de WOZ-waarde van 4,9%. Gezien de verwachte ontwikkelingen op de woningmarkt zal deze stijging de komende jaren doorzetten, met evenredig hogere OZB-lasten voor de gebouweigenaren en ondernemers die een bedrijfsruimte huren. Wij vinden het onwenselijk dat de OZB-lasten in meerjarenperspectief meer stijgen dan de inflatie.  

Kan het college aangeven wat de(financiële)  consequenties zijn als de stijging van de OZB-lasten voor de komende jaren niet hoger mag zijn dan de inflatie? 

Het college geeft aan dat de financiële structuur voldoende solide is. Gezien de aanwezige reserves lijkt dat ook te kloppen. Toch is de verwachting dat de algemene reserve de komende jaren (net als de voorgaande jaren) terugloopt. Dit is nog zonder onverwachte kosten die ook de komende jaren voor rekening van de gemeente zullen komen.

Hoe gaat het college er voor zorgen dat de financiële positie ook de langere termijn goed blijft?

Tot slot

Tot slot willen wij het college, de griffier en de ambtelijke organisatie bedanken voor hun inzet en betrokkenheid bij de voorliggende begroting. Op 21 maart van dit jaar hebben wij als raad van de inwoners van de gemeente Midden-Delfland de opdracht gekregen om ons in te zetten voor de toekomst van onze prachtige gemeente. De opdracht om ons in te zetten voor de huidige en toekomstige generaties. De opdracht om ervoor te zorgen dat iedereen meetelt en mee kan doen. De fractie van de ChristenUnie gaat ervan uit dat de gehele raad deze opdracht samen met het college oppakt. Wij wensen het college en ons als raad daarbij veel wijsheid toe, en bovenal de zegen van God.